SW onder de NZC paraplu

18 januari 2024 - Op de Dag van het Wedstrijdzeilen (25.11.2023) ondertekende Hans Colenbrander de overdracht van SW naar de Noordzee Club. Hans wordt geflankeerd door zijn adviseur en vriend Dirk-Jan Kann en de NZC-voorzitter Peter Tjalma. Willem Ellemeet, voorzitter van de Technische Commissie, voerde de onderhande-lingen met Hans en bedankte hem voor al zijn werk.

Voorzitter Peter verwelkomt de SW bij de NZC en dankt Hans Colenbrander, die met liefde en toewijding jarenlang met Sail Support voor de SW heeft gezorgd. Peter: “Komend jaar gaan we zorgen dat alle SW-zaken keurig ingebed worden in de Noordzee Club. Voor de zeilers en de watersportverenigingen is het goed om te weten dat daarmee de continuïteit van de SW geborgd zal blijven.”

Waar staat SW voor?

Een clubwedstrijdje, een langere toertocht of zelf een internationaal evenement zoals de Vuurschepen Race; al deze wedstrijden kunnen gevaren worden in de Snelheid Wedstrijdzeilen (SW)-klasse. Binnen de ratingsystemen wordt dit ook wel het ‘instap-model’ genoemd. Of je nu wel of niet ooit doorstoomt naar IRC of ORC, SW staat voor een makkelijke manier om leuke wedstrijden te varen. En voor heel wat zeilers is dat ideaal.

Al meer dan 25 jaar verzorgde Hans Colenbrander de SW, dat in eerste instantie stond voor Snelheid Watersport. Hans: “Het was namelijk een initiatief van het tijdschrift Watersport. We hebben het dan over midden jaren tachtig. De eerste snelheidsmetingen vonden plaats bij de open eenheidsklassen en in de jaren daarna is dit uitgebreid met de ongemeten kajuitjachten. In 1996 nam het Watersportverbond het tijdschrift Watersport over en daarmee ook de SW-ratinggetallen. Toen had men binnen het verbond een probleem wat te doen met een ongemeten rating systeem, dat was vloeken in de kerk. Toevallig was ik bij het Watersportverbond en sprak met de toenmalig directeur. Ik heb aangeboden het systeem te automatiseren en de SW-ratings op een floppy te zetten. Destijds bestond de SW-database uit nog maar ca 400 boten, deze heb ik toen direct uitgebreid naar ca 1800 boten met het NKK boten bestand, wat de voorloper was van het ORC-rating systeem.

Samen met een vriend heb ik toen in een paar weken het SW-programma ontwikkeld, Dat was toen nog werkend onder MS-DOS en raakte snel verouderd. Mijn zoon Roderick heeft er Windows versie van gemaakt, wat uitgebracht werd op een CD. Later hebben we nog een SW-programma versie gemaakt die te downloaden is vanaf de website.”  

Uitgangspunt
Het SW-uitgangspunt is duidelijk: iedere boot moet zonder meting en zonder administratieve rompslomp aan een zeilwedstrijd kunnen deelnemen. Het SW-rating systeem verschilt daarom wezenlijk met de ORC-rating, waarbij de ORC-rating wordt uitgegeven door het Watersport Verbond kunnen verenigingen zelf de rating van een boot berekenen aan de hand van correctie factoren m.b.v. van het SW-programma.

Het mag duidelijk zijn dat daarbij het plezier van het zeilen voorop staat, niet primair de resultaten. Uiteindelijk komen ook onder de SW de beste zeilers naar voren, maar het is geen nauwkeurig systeem om uit te vinden wie de beste zeiler is; niet alle zeileigenschappen van een boot kunnen worden uitgedrukt in het SW-getal. Daarvoor moet je onder IRC of ORC gaan wedstrijdzeilen.

SW-getal
Door de jaren heen werd het SW-systeem professioneler en groeide de database tot inmiddels zo’n 3600 boten, met de verschillende modellen en versies. Het systeem is ook zeer gebruiksvriendelijk voor de organiserende watersportverenigingen. Met clubwedstrijden kan men zo verschillende typen jachten en open boten tegen elkaar laten varen. Met het SW-getal hebben boten van verschillende afmetingen en karakteristieken een gelijke kans op winst. Het systeem corrigeert de verschillen in gezeilde tijd, zodat deze onderling vergelijkbaar worden. In Nederland is het SW-systeem populair, in Zeeland wordt ook veel met het Belgische CR-systeem (Cruiser Rating) gezeild.
Binnen SW kan een rating ook door de vereniging worden aangepast voor boten die altijd vooraan eindigen, zodat boten die minder presteren een voordeel krijgen. Zo blijven de uitslagen in clubverband spannend. Bij clubwedstrijden zien we scherpe jachten het opnemen tegen elkaar, maar ook tegen kleine open boten. De kracht van het SW-programma is dat alle boten (m.u.v. catamarans en platbodems) een SW-ratinggetal kunnen krijgen. Het is relatief gezien goedkoop, eenvoudig en flexibel en dat verklaart het succes.

Continuïteit
Een veel gebruikt systeem dat wordt gerund door één persoon, is kwetsbaar. Om die reden, plus het feit dat Hans van zijn pensioen wil gaan genieten, is er gekeken naar de beste mogelijke oplossing. Mankracht en kennis werd logischerwijze gevonden bij de Noordzee Club, waar ook de IRC en ORC-ratingsystemen huizen. Het feit dat de basis van de SW stoelt op het ORC-systeem, versterkt dit samengaan. Binnen de Technische Commissie zorgt een team voor de voortgang en gedurende 2024 wordt SailSupport.nl opgenomen in de Noordzee Club website. Heb je nog vragen dan kan je die richten aan SWSupport@noordzeeclub.nl.